Είναι ήδη πολιτογραφημένη η συνθετική βιολογία. Το όνομα έχει ήδη μπει όχι μόνο στα ερευνητικά κέντρα και στο μηχανισμό προπαγάνδας των εταιρειών, αλλά και σε αίθουσες διδασκαλίας. (βλ. βίντεο του συνθετικού βιολόγου στο Στάνφορντ Drew Endy)
Χωρίς να έχει ακριβώς ακυρώσει τη βιοτεχνολογία (παρά μόνο εκεί που χρειαζόταν λόγω της δυσφήμισης της βιοτεχνολογίας), η συνθετική βιολογία προσφέρει έναν ευρύτερο και πιο πλεονεκτικό ορισμό της.
Με τη χρήση του όρου ΣΒ αντί της βιοτεχνολογίας περιλαμβάνει κανείς όχι μόνον ολόκληρη τη γενετική μηχανική αλλά και τους θεωρητικούς τρόπους (δηλαδή τους συστηματοποιημένους με υψηλό βαθμό αφαίρεσης στην περιγραφή), τη δεοντολογία, καθώς και τις “κατασκευαστικές αρχές” της γενετικής μηχανικής. Η wikipedia είναι σαφής:
“Η συνθετική βιολογία περιλαμβάνει τον ευρύ επαναπροσδιορισμό και την επέκταση της βιοτεχνολογίας, με τελικό στόχο τον σχεδιασμό και την κατασκευή μηχανκών βιολογικών συστημάτων τα οποία επεξεργάζονται πληροφορίες, χειρίζονται χημικές ενώσεις, παρασκευάζουν υλικά και δομές, παράγουν ενέργεια, παράσχουν τροφή και διατηρούν και βελτιώνουν την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον μας.”
(βλ. και εδώ)
Και μπορεί ο περισσότερος κόσμος να μην έχει καν ακουστά αυτόν τον όρο, ήδη όμως στο όνομά του έγιναν μόνο το 2006 επενδύσεις ύψους 600 εκατομμυρίων δολλαρίων. Υπολογίστηκε μάλιστα ότι σε δέκα χρόνια η επέκταση αυτής της αγοράς μπορεί να ξεπεράσει τα 3,5 δις.
Στο Silicon Valley έχει λίγες μέρες που τελείωσε η διεθνής συνάντηση-συνέδριο Convergence 08 (με τον υπότλο του un-conference, κάτι σαν α-συνέδριο…;), όπου οι πιο πρόσφατες (μακροσκοπικά μιλώντας) εξελίξεις της τεχνοεπιστήμης είχαν την τιμητική τους. (Βλ. τη σελίδα ).
Στη συνάντηση συμμετείχαν κυρίως τιμητές της βιομηχανίας (από αρχιερευνητές στη Microsoft μέχρι σύμβουλοι στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ), αλλά και ορισμένοι αναλυτές και δημοσιογράφοι που προσπαθούν να ασκήσουν κριτική – εξού και το κύρος του συνεδρίου (αφού περιλάμβανε κατά κάποιον τρόπο και την αυτοκριτική του….) Αυτές ήταν, σύμφωνα με την περιγραφή του ίδιου του συνεδρίου, οι θεματικές:
1. νευροτεχνολογία (εφαρμογές της νευροεπιστήμης)
2. τεχνητή γενική νοημοσύνη (το νέο όνομα της απλής τεχνητής νοημοσύνης, αφού τώρα στο πλαίσιο της πληροφορικής η ΤΓΝ αναφέρεται τόσο σε ανθρώπους, όσο και σε μηχανές)
3. συνθετική βιολογία
4. human enhancement (θα το μεταφράζαμε “τεχνικές ανθρώπινης βελτίωσης”, αφού περιλαμβάνει το σύνολο των διανοητικών και σωματικών επεμβάσεων στο άτομο, από την πλαστική χειρουργική ως τον εξοπλισμό ή τη χημική επέμβαση)
5. τουρισμός στο διάστημα
6. κοινωνικό software
7. αγορές προβλέψεων (χρηματιστηριακών, επενδυτικών)
8. νανοτεχνολογία
9. smart drugs (“έξυπνα” φάρμακα, από αντικαταθλιπτικά, μέχρι χάπια για αστροναύτες)
10. βιοηθική
11. cleantech (τεχνολογία λυμάτων)
12. NBIC startup tips (συμβουλές για όσους θέλουν να αρχίσουν επιχειρηματική δραστηριότητα στους τομείς της νανοτεχνολογίας, βιοτεχνολογίας, πληροφορικής ή τεχνητής νοημοσύνης, δηλαδή στο χώρο NANO-, BIO-, INFO-, COGNO-)
13. Συστήματα φήμης/δημοσιότητας
14. Αντιγήρανση / προέκταση βιωσιμότητας
15. Τεχνικές επιτάχυνσης αλλαγών (κι αυτό περιλαμβάνει από έλεγχο ροής πληροφορίας στα ΜΜΕ και μηχανισμούς λειτουργίας των λόμπυ μέχρι, πολιτική παρέμβαση, μεθοδολογία έρευνας κ.ο.κ.)
16. Βιοτεχνολογία
17. Open source (τεχνολογία προσβασιμότητας σε τεχνολογίες και εφαρμογές)
18. Επιτήρηση από τα κάτω (sousveillance), ιδιωτικότητα
Η κατάταξη αυτή, με όρους αυστηρής λογικής είναι κάπως πρόχειρη, αφού ξέρουμε ότι στη συνθετική βιολογία περιλαμβάνεται και η βιοτεχνολογία σύμφωνα με τον ίδιο της τον ορισμό, ότι η κατηγορία open source και το κοινωνικό software θα μπορούσαν να συνεξετάζονται, ότι η νανοτεχνολογία έχει εφαρμογές σε όλους σχεδόν τους τομείς που αναφέρονται, ότι μαζί με καθαρά εμπορικές κατηγορίες υπάρχουν ξαφνικά ορισμένες νομικές ή πολιτικές κατηγορίες όπως η βιοηθική ή η ιδιωτικότητα…. κ.ο.κ.) Ωστόσο, είναι ενδεικτικές οι θεματικές για τους τροπους που σήμερα κατανοείται, που έχει επιβληθεί να κατανοείται από την πραγματικότητα τη θεσμική (εμπορική και ερευνητική, στρατιωτική και βιομηχανική), η τεχνοεπιστήμη στο σύνολό της. Αν προσέξουμε, γύρω από τις θεματικές αυτές έχουν δημιουργηθεί ήδη διάφορα πλαστά πολιτικά θέματα (το “ναι ή όχι στη δημόσια ενθάρρυνση-χρηματοδότηση των βλαστοκυττάρων” έχει αναχθεί στις ΗΠΑ τεράστια διελκυστίνδα μεταξύ δημοκρατικών και ρεπουμπλικάνων).
(εδώ)
Πριν δύο χρόνια (Μάιος 2006) δημοσιεύτηκε η “ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ”, υπογεγραμμένη από δεκάδες διεθνείς και τοπικές οργανώσεις, ΜΚΟ και ερευνητικά κέντρα (π.χ. Greenpeace, Grain, Friends of the Earth, Corporate Watch, Navdanya- εκεί που είναι η Βαντάνα Σίβα, Genewatch, Indigenous Peoples’ Biodiversity Network) όπου ζητούν τον δημόσιο/ κοινωνικό έλεγχο της συνθετικής βιολογίας.
(εδώ)
Πόσο εισακούστηκαν; Πόσο ισχυρή μπορεί να είναι η φωνή της “κοινωνίας των πολιτών”; (Και τι θέση παίρνουμε εμείς απέναντι σε αυτήν;) Φαίνεται τώρα ότι με τη δικαιολογία της “κρίσης” τέτοια επιχειρήματα εναντίον της τεχνοεπιστήμης θα αγνοούνται όλο και πιο συστηματικά.
Βλέπουμε ότι ήδη από τον ορισμό και την ταξινόμησή τους, οι τομείς αυτοί αποτελούν προνομιακούς αποκλεισμούς της δημόσιας συζήτησης, επιτρέποντας μόνον τη στυλιζαρισμένη και υπό αυστηρούς όρους διαπραγμάτευση ορισμένων δημοσιογράφων και λόμπυ, ενίοτε και επιστημονικές ενώσεις με το Κράτος που ονομάζεται πλέον ψευδεπίγραφα “δημόσιος διάλογος”. Η κρυπτογραφημένη νέα τεχνοεπιστήμη NBIC είναι από μόνη της μία περίφραξη.
Πίσω από αυτήν την περίφραξη υπάρχουν πλήθος πολύ ευρύτερων αποκλεισμών. Δεν μιλούμε μόνον για το πρώτο επίπεδο, αυτό της πατέντας, της εταιρικής ιδιοκτησίας για ένα κρίσιμο χρονικό διάστημα οποιουδήποτε προϊόντος ή μεθόδου έρευνας, αναγνώρισης ή καταγραφής μπορεί να παραχθεί από τους τομείς των NBIC. Η συζήτηση για τις πατέντες έχει προχωρήσει τόσο πολύ που ουσιαστικά τώρα μιλούμε στο επίπεδο της ρύθμισης της επόμενης μέρας του evergreening, (της ελάχιστης δηλαδή τροποποίησης ενός προϊόντος ή μεθόδου έτσι ώστε νομικά να στοιχειοθετείται νέα πατέντα που να διαιωνίζει το μονοπώλιο μιας εταιρείας στη χρήση, τη διάθεση ή την πρόσβαση ενός προϊόντος ή μιας μεθόδου).
Όταν δηλαδή κανείς έχει φτάσει στο σημείο να μιλά για open source νανοτεχνολογία ή για open source συνθετική βιολογία γενικά, είναι σαφές ότι η ίδια η λογική αυτών των τεχνοεπιτημονικώ εφαρμογών δεν αμφισβητείται πια. Έχει επιβληθεί ως μια αυτονόητη πραγματικότητα κι έτσι η μόνη συζήτηση που επιτρέπεται επ’ αυτής είναι αυτή της σχετικής πρόσβασης σε κάποιες από τις ήδη πραγματοποιημένες εφαρμογές της.
Έτσι, με το δημοκρατικό επιχείρημα ότι “αφού θα έχουμε στη θεωρία όλοι πρόσβαση σε αυτήν, κάθε νέα τεχνολογία είναι δίκαιη”, παραλείπεται μία λεπτομέρεια. Σήμερα, στον ανεπτυγμένο κόσμο (κι αυτό δεν είναι προσδιορισμός γεωγραφικός) δεν προωθείται η τεχνοεπιστήμη μόνο δια πυρός και σιδήρου, ούτε επινοείται κεκλεισμένων των θυρών. Η νέα ευγονική ιδεολογία της “γενικής τεχνικής νοημοσύνης”, της αντιγήρανσης, της κλωνοποίησης, η νέα καταστροφική λήθη των πυρηνικών δυστυχημάτων και η κώφευση μπρος στην αναπόφευκτη μόλυνση από τη νανοτεχνολογία προωθούνται κυρίως στο πλαίσιο του “εθελοντισμού” της ελεύθερης αγοράς και του ελεύθερου ανταγωνισμού τόσο στην έρευνα όσο και στην παραγωγή και την κατανάλωση. Σε έναν κόσμο περιφράξεων, η ίδια η προσβασιμότητα δεν σημαίνει τίποτε: Αφορά συγκεκριμένες τεχνικές εφαρμογές: Ολόκληρες πόλεις δεν θα έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό, ενώ 16χρονα κολλεγιόπαιδα στην Καλιφόρνια θα μπορούν να κλωνοποιούν μεταλλαγμένα χάμπστερ για μερικά σεντς.
Μία ενδιαφέρουσα συνιστώσα είναι η ενεργειακή. Η προώθηση των βιοκαυσίμων για παράδειγμα, είναι εν πολλοίς δουλειά των βιοτεχνολογικών εταιρειών καθότι κατά πλειοψηφία τα αγροκαύσιμα προέρχονται από τεράστιες εκτάσεις καλλιεργειών με γενετικά τροποποιημένους σπόρους των λεγόμενων “ενεργειακών φυτών”. Εκεί λοιπόν, στα αγροκαύσιμα, αφού αυτά θα εκπέμπουν λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα από το πετρέλαιο, στήριξε η βιοτεχνολογική βιομηχανία την “πράσινη στροφή” της στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα.
Τόσο η νανοτεχνολογία όσο και η βιοτεχνολογία επένδυσαν με οικολογικές ανησυχίες το προφίλ τους με την υπόσχεση για επιδόσεις στον τομέα της διαχείρισης λυμάτων, ή μάλλον καλύτερα στον τομέα της χημικής διάλυσης λυμάτων. Με αυτήν την επένδυση μοιράζονται πάνελς και τραπέζια εταιρικο-πολιτικών συνεδριάσεων με τους υποστηρικτές των ΑΠΕ. Επιπλέον η γραμμή Ομπάμα-Αλ Γκορ δεν βλέπει μόνον τη χρησιμότητα της πυρηνικής ενέργειας στη βιοϊατρική, τη ρομποτική, την πληροφορική, αλλά θεωρεί αναγκαιότητα τη μαζική της προώθηση στο σύνολο του ενεργειακού σχεδιασμού.
κείμενο απο: Etranger
Και μπορεί ο περισσότερος κόσμος να μην έχει καν ακουστά αυτόν τον όρο, ήδη όμως στο όνομά του έγιναν μόνο το 2006 επενδύσεις ύψους 600 εκατομμυρίων δολλαρίων. Υπολογίστηκε μάλιστα ότι σε δέκα χρόνια η επέκταση αυτής της αγοράς μπορεί να ξεπεράσει τα 3,5 δις.
Στο Silicon Valley έχει λίγες μέρες που τελείωσε η διεθνής συνάντηση-συνέδριο Convergence 08 (με τον υπότλο του un-conference, κάτι σαν α-συνέδριο…;), όπου οι πιο πρόσφατες (μακροσκοπικά μιλώντας) εξελίξεις της τεχνοεπιστήμης είχαν την τιμητική τους. (Βλ. τη σελίδα ).
Στη συνάντηση συμμετείχαν κυρίως τιμητές της βιομηχανίας (από αρχιερευνητές στη Microsoft μέχρι σύμβουλοι στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ), αλλά και ορισμένοι αναλυτές και δημοσιογράφοι που προσπαθούν να ασκήσουν κριτική – εξού και το κύρος του συνεδρίου (αφού περιλάμβανε κατά κάποιον τρόπο και την αυτοκριτική του….) Αυτές ήταν, σύμφωνα με την περιγραφή του ίδιου του συνεδρίου, οι θεματικές:
1. νευροτεχνολογία (εφαρμογές της νευροεπιστήμης)
2. τεχνητή γενική νοημοσύνη (το νέο όνομα της απλής τεχνητής νοημοσύνης, αφού τώρα στο πλαίσιο της πληροφορικής η ΤΓΝ αναφέρεται τόσο σε ανθρώπους, όσο και σε μηχανές)
3. συνθετική βιολογία
4. human enhancement (θα το μεταφράζαμε “τεχνικές ανθρώπινης βελτίωσης”, αφού περιλαμβάνει το σύνολο των διανοητικών και σωματικών επεμβάσεων στο άτομο, από την πλαστική χειρουργική ως τον εξοπλισμό ή τη χημική επέμβαση)
5. τουρισμός στο διάστημα
6. κοινωνικό software
7. αγορές προβλέψεων (χρηματιστηριακών, επενδυτικών)
8. νανοτεχνολογία
9. smart drugs (“έξυπνα” φάρμακα, από αντικαταθλιπτικά, μέχρι χάπια για αστροναύτες)
10. βιοηθική
11. cleantech (τεχνολογία λυμάτων)
12. NBIC startup tips (συμβουλές για όσους θέλουν να αρχίσουν επιχειρηματική δραστηριότητα στους τομείς της νανοτεχνολογίας, βιοτεχνολογίας, πληροφορικής ή τεχνητής νοημοσύνης, δηλαδή στο χώρο NANO-, BIO-, INFO-, COGNO-)
13. Συστήματα φήμης/δημοσιότητας
14. Αντιγήρανση / προέκταση βιωσιμότητας
15. Τεχνικές επιτάχυνσης αλλαγών (κι αυτό περιλαμβάνει από έλεγχο ροής πληροφορίας στα ΜΜΕ και μηχανισμούς λειτουργίας των λόμπυ μέχρι, πολιτική παρέμβαση, μεθοδολογία έρευνας κ.ο.κ.)
16. Βιοτεχνολογία
17. Open source (τεχνολογία προσβασιμότητας σε τεχνολογίες και εφαρμογές)
18. Επιτήρηση από τα κάτω (sousveillance), ιδιωτικότητα
Η κατάταξη αυτή, με όρους αυστηρής λογικής είναι κάπως πρόχειρη, αφού ξέρουμε ότι στη συνθετική βιολογία περιλαμβάνεται και η βιοτεχνολογία σύμφωνα με τον ίδιο της τον ορισμό, ότι η κατηγορία open source και το κοινωνικό software θα μπορούσαν να συνεξετάζονται, ότι η νανοτεχνολογία έχει εφαρμογές σε όλους σχεδόν τους τομείς που αναφέρονται, ότι μαζί με καθαρά εμπορικές κατηγορίες υπάρχουν ξαφνικά ορισμένες νομικές ή πολιτικές κατηγορίες όπως η βιοηθική ή η ιδιωτικότητα…. κ.ο.κ.) Ωστόσο, είναι ενδεικτικές οι θεματικές για τους τροπους που σήμερα κατανοείται, που έχει επιβληθεί να κατανοείται από την πραγματικότητα τη θεσμική (εμπορική και ερευνητική, στρατιωτική και βιομηχανική), η τεχνοεπιστήμη στο σύνολό της. Αν προσέξουμε, γύρω από τις θεματικές αυτές έχουν δημιουργηθεί ήδη διάφορα πλαστά πολιτικά θέματα (το “ναι ή όχι στη δημόσια ενθάρρυνση-χρηματοδότηση των βλαστοκυττάρων” έχει αναχθεί στις ΗΠΑ τεράστια διελκυστίνδα μεταξύ δημοκρατικών και ρεπουμπλικάνων).
(εδώ)
Πριν δύο χρόνια (Μάιος 2006) δημοσιεύτηκε η “ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ”, υπογεγραμμένη από δεκάδες διεθνείς και τοπικές οργανώσεις, ΜΚΟ και ερευνητικά κέντρα (π.χ. Greenpeace, Grain, Friends of the Earth, Corporate Watch, Navdanya- εκεί που είναι η Βαντάνα Σίβα, Genewatch, Indigenous Peoples’ Biodiversity Network) όπου ζητούν τον δημόσιο/ κοινωνικό έλεγχο της συνθετικής βιολογίας.
(εδώ)
Πόσο εισακούστηκαν; Πόσο ισχυρή μπορεί να είναι η φωνή της “κοινωνίας των πολιτών”; (Και τι θέση παίρνουμε εμείς απέναντι σε αυτήν;) Φαίνεται τώρα ότι με τη δικαιολογία της “κρίσης” τέτοια επιχειρήματα εναντίον της τεχνοεπιστήμης θα αγνοούνται όλο και πιο συστηματικά.
Βλέπουμε ότι ήδη από τον ορισμό και την ταξινόμησή τους, οι τομείς αυτοί αποτελούν προνομιακούς αποκλεισμούς της δημόσιας συζήτησης, επιτρέποντας μόνον τη στυλιζαρισμένη και υπό αυστηρούς όρους διαπραγμάτευση ορισμένων δημοσιογράφων και λόμπυ, ενίοτε και επιστημονικές ενώσεις με το Κράτος που ονομάζεται πλέον ψευδεπίγραφα “δημόσιος διάλογος”. Η κρυπτογραφημένη νέα τεχνοεπιστήμη NBIC είναι από μόνη της μία περίφραξη.
Πίσω από αυτήν την περίφραξη υπάρχουν πλήθος πολύ ευρύτερων αποκλεισμών. Δεν μιλούμε μόνον για το πρώτο επίπεδο, αυτό της πατέντας, της εταιρικής ιδιοκτησίας για ένα κρίσιμο χρονικό διάστημα οποιουδήποτε προϊόντος ή μεθόδου έρευνας, αναγνώρισης ή καταγραφής μπορεί να παραχθεί από τους τομείς των NBIC. Η συζήτηση για τις πατέντες έχει προχωρήσει τόσο πολύ που ουσιαστικά τώρα μιλούμε στο επίπεδο της ρύθμισης της επόμενης μέρας του evergreening, (της ελάχιστης δηλαδή τροποποίησης ενός προϊόντος ή μεθόδου έτσι ώστε νομικά να στοιχειοθετείται νέα πατέντα που να διαιωνίζει το μονοπώλιο μιας εταιρείας στη χρήση, τη διάθεση ή την πρόσβαση ενός προϊόντος ή μιας μεθόδου).
Όταν δηλαδή κανείς έχει φτάσει στο σημείο να μιλά για open source νανοτεχνολογία ή για open source συνθετική βιολογία γενικά, είναι σαφές ότι η ίδια η λογική αυτών των τεχνοεπιτημονικώ εφαρμογών δεν αμφισβητείται πια. Έχει επιβληθεί ως μια αυτονόητη πραγματικότητα κι έτσι η μόνη συζήτηση που επιτρέπεται επ’ αυτής είναι αυτή της σχετικής πρόσβασης σε κάποιες από τις ήδη πραγματοποιημένες εφαρμογές της.
Έτσι, με το δημοκρατικό επιχείρημα ότι “αφού θα έχουμε στη θεωρία όλοι πρόσβαση σε αυτήν, κάθε νέα τεχνολογία είναι δίκαιη”, παραλείπεται μία λεπτομέρεια. Σήμερα, στον ανεπτυγμένο κόσμο (κι αυτό δεν είναι προσδιορισμός γεωγραφικός) δεν προωθείται η τεχνοεπιστήμη μόνο δια πυρός και σιδήρου, ούτε επινοείται κεκλεισμένων των θυρών. Η νέα ευγονική ιδεολογία της “γενικής τεχνικής νοημοσύνης”, της αντιγήρανσης, της κλωνοποίησης, η νέα καταστροφική λήθη των πυρηνικών δυστυχημάτων και η κώφευση μπρος στην αναπόφευκτη μόλυνση από τη νανοτεχνολογία προωθούνται κυρίως στο πλαίσιο του “εθελοντισμού” της ελεύθερης αγοράς και του ελεύθερου ανταγωνισμού τόσο στην έρευνα όσο και στην παραγωγή και την κατανάλωση. Σε έναν κόσμο περιφράξεων, η ίδια η προσβασιμότητα δεν σημαίνει τίποτε: Αφορά συγκεκριμένες τεχνικές εφαρμογές: Ολόκληρες πόλεις δεν θα έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό, ενώ 16χρονα κολλεγιόπαιδα στην Καλιφόρνια θα μπορούν να κλωνοποιούν μεταλλαγμένα χάμπστερ για μερικά σεντς.
Μία ενδιαφέρουσα συνιστώσα είναι η ενεργειακή. Η προώθηση των βιοκαυσίμων για παράδειγμα, είναι εν πολλοίς δουλειά των βιοτεχνολογικών εταιρειών καθότι κατά πλειοψηφία τα αγροκαύσιμα προέρχονται από τεράστιες εκτάσεις καλλιεργειών με γενετικά τροποποιημένους σπόρους των λεγόμενων “ενεργειακών φυτών”. Εκεί λοιπόν, στα αγροκαύσιμα, αφού αυτά θα εκπέμπουν λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα από το πετρέλαιο, στήριξε η βιοτεχνολογική βιομηχανία την “πράσινη στροφή” της στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα.
Τόσο η νανοτεχνολογία όσο και η βιοτεχνολογία επένδυσαν με οικολογικές ανησυχίες το προφίλ τους με την υπόσχεση για επιδόσεις στον τομέα της διαχείρισης λυμάτων, ή μάλλον καλύτερα στον τομέα της χημικής διάλυσης λυμάτων. Με αυτήν την επένδυση μοιράζονται πάνελς και τραπέζια εταιρικο-πολιτικών συνεδριάσεων με τους υποστηρικτές των ΑΠΕ. Επιπλέον η γραμμή Ομπάμα-Αλ Γκορ δεν βλέπει μόνον τη χρησιμότητα της πυρηνικής ενέργειας στη βιοϊατρική, τη ρομποτική, την πληροφορική, αλλά θεωρεί αναγκαιότητα τη μαζική της προώθηση στο σύνολο του ενεργειακού σχεδιασμού.
κείμενο απο: Etranger
Posts
